در دنیای رنگارنگ ادبیات کودک، جوایز متعددی وجود دارند که هر کدام به نوبه خود نقشی در تشویق نویسندگان و پدیدآورندگان آثار فاخر ایفا می‌کنند. در میان این جوایز، جایزه نیوبری بدون شک از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. این جایزه که به نام “جان نیوبری” ناشر و کتابفروش انگلیسی نامگذاری شده، به عنوان معتبرترین جایزه ادبی ایالات متحده برای کتاب‌های کودکان شناخته می‌شود و هر ساله به بهترین کتاب کودک منتشر شده در این کشور تعلق می‌گیرد.
تاریخچه‌ای پربار:
داستان این جایزه پرمهر و اعتبار به سال 1922 باز می‌گردد. در آن سال، انجمن کتابخانه‌های آمریکا (ALA) به پیشنهاد “فردریک میلچر” مدیر موسسه انتشارات “آر. آر. باکر” تصمیم به تاسیس جایزه‌ای برای تقدیر از بهترین کتاب‌های کودکان گرفت. نام این جایزه به احترام “جان نیوبری” که به عنوان “پدر ادبیات کودک انگلستان” شناخته می‌شد، انتخاب شد.
روند انتخاب برندگان نیوبری:
انتخاب برنده جایزه نیوبری فرآیندی دقیق و حساس است که بر عهده کمیته‌ای متشکل از 14 کتابدار کودک از سراسر ایالات متحده گذاشته می‌شود. این افراد وظیفه دارند کتاب‌های منتشر شده در یک سال را به طور کامل بررسی و بهترین اثر را از نظر معیارهایی همچون اصالت، خلاقیت، کیفیت نگارش، قدرت داستان و اهمیت موضوع انتخاب کنند.
جوایز و افتخارات:
برنده جایزه نیوبری علاوه بر افتخار کسب این عنوان ارزشمند، جوایزی نیز دریافت می‌کند. مدال طلای نیوبری و جایزه نقدی 15 هزار دلاری به نویسنده و تصویرگر اثر تعلق می‌گیرد. این جایزه به طور گسترده در رسانه‌ها بازتاب پیدا می‌کند و تقاضا برای کتاب برنده به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.
جایزه نیوبری نقشی بی‌بدیل در معرفی بهترین کتاب‌های کودک به خوانندگان جوان ایفا می‌کند. این جایزه به نویسندگان و تصویرگران انگیزه می‌دهد تا با خلق آثار فاخر، گامی در جهت ارتقای سطح کیفی ادبیات کودک بردارند. همچنین، معلمان، کتابداران و والدین را در انتخاب کتاب‌های مناسب برای کودکان یاری می‌رساند.
برندگان نامدار مدال نیوبری:
در طول تاریخ 99 ساله این جایزه، نویسندگان و تصویرگران برجسته‌ای موفق به کسب آن شده‌اند. از جمله برندگان مشهور می‌توان به :
رابرت لنسینگ برای کتاب “داستان‌های خاله بی و خانواده‌اش” در سال 1922
لوسیل ماد مونتگومری برای کتاب “جاده به اونور” در سال 1938
استیون بوسکو برای کتاب “این جنگ من است” در سال 1942
رابرت سوتیسک برای کتاب “از طریق جنگل جنگلی” در سال 1968
ویلیام مکسول برای کتاب “جایی که رودخانه به جایی می‌رسد” در سال 1977
رابرت ساوی برای کتاب “جایی که رد پای خرگوش می‌رود” در سال 1982
کیت دی‌کامیلو برای کتاب “کتاب رؤیای جسیکا مک‌گینیس” در سال 1992
رندی پاپ برای کتاب “مرد آبی” در سال 2002
ماریا سما برای کتاب “پسر خاکستری” در سال 2014 اشاره کرد.
سخن پایانی:
جایزه نیوبری در طول سالیان متمادی به عنوان فانوس دریایی در دنیای پرماجرای ادبیات کودک، مسیر را برای نویسندگان و خوانندگان روشن کرده و گامی مهم در جهت ترویج فرهنگ مطالعه و ارتقای سطح کیفی کتاب‌های کودکان برداشته است. بدون شک، این جایزه همچنان به رسالت خود در شناسایی و معرفی بهترین آثار این حوزه ادامه خواهد داد و چراغ راه نسل‌های آینده در دنیای شگفت‌انگیز ادبیات کودک خواهد بود.