کتاب گنجنامه دفتر 5 مدارس تاریخی را در شهرهای مختلف ایران معرفی می‌نماید. در این کتاب خواننده با چهل مدرسۀ قدیمی از دوره‌های مختلف آشنا می‌شود. البته تعداد مدارس بازمانده از گذشته در شهرهای ما بسیار بیش از این است؛ اما به جرأت می‌توان گفت که مهم‌ترین مدارس موجود در این دفتر معرفی شده‌اند. اولین بناهایی که به صورت مستقل از مساجد و با عنوان رسمی مدرسه در تاریخ معماری می‌شناسیم «نظامیه»ها هستند که توسط خواجه نظام‌الملک، وزیر عالم و مقتدر دوران سلجوقیان، بنیاد نهاده شدند….