آیشمن در اورشلیم گزارشی از ابتذال شر کتابی است از هانا آرنت نظریه‌ پرداز سیاسی در سال ۱۹۶۳. در این کتاب آرنت، روایت یهودی‌ ای را بازگو می‌کند که در دوره به قدرت رسیدن آدولف هیتلر از آلمان گریخت،این کتاب گزارشی از محاکمه آدولف آیشمن است.

نظریه آرنت در کتاب آیشمن در اورشلیم این است که شرهای بزرگ در طول تاریخ بشر به‌طور عام، و به‌طور خاص جنایت عظیم هولوکاست، نه توسط متعصبان کور اتفاق افتاده است نه عامل آن بیماران با مشکلات روانی بوده‌اند بلکه به وسیله مردم عادی که استدلال‌های دولت‌مردان و حکومت‌هایشان را پذیرفته‌اند به اجرا درآورده‌اند رخ داده است و به همین دلیل، از نظر این مردم اعمالشان رفتاری طبیعی بوده‌ است. ازین رو این کتاب به بررسی کامل این موضوعات می‌پردازد.

کشوری با تاریخ رسمی هزارساله که با شش کشور مرز دارد، تاریخش با اشغال و آوارگی و مهاجرت عجین شده، همان‌طور که با نخبگان و توابغ بی‌بدیل هنر و ادبیات. لهستان، کشوری‌ ست که همواره میلیون‌ها عاشق داشته که جایی در وطن عزیزشان نداشته‌اند و عشق عظیم و بی‌ پایانشان به وطن ازدست‌ رفته‌ شان را با خود برده‌اند به هرجا که مأمن امنی بوده‌ است. لهستانی‌های مهاجر گریزان از جنگ و نکبت اشغال، قرن‌هاست این سو و آن‌سو رفته‌اند؛ فرانسه، آلمان، بریتانیا، ایران، آمریکا و … همگی وطن دوم آن‌ها شده‌اند و ناباورانه، تأثیر آن‌ها بر فرهنگ مقصد، بیش ‌از تأثیر آن فرهنگ بر آن‌ها بوده‌ است! رمان در آمریکا روایت «سوزان سونتاگ» از موج مهاجرت لهستانی‌ها در نیمه‌ی دوم قرن نوزدهم است که مردمان بسیاری از لهستان تحت اشغال ارتش تزار، برای یافتن جایی دیگر که زندگی و آرامش را ارمغان دهد، به آمریکا پناه بردند.

سیزده داستان کتاب خاطرات یک دیوانه، نمودی دقیق از دستاورد بزرگی‌ ست که نوشتن به سبک فلوبر را نمایندگی می‌کنند؛ همه‌ی آن جهان عظیم و دقیق با جزئیات روان‌شناختی شخصیت‌ها در سپهر ورای تصوری که هنرمندانه، تاریخ و فلسفه را از چشم‌انداز اجتماع انسانی روایت می‌کنند، آن‌ هم با تزریق دقیقشان به لایه‌های مختلف داستان‌ها.

گوستاو فلوبر، نابغه‌ ای‌ ست مغروق در نبوغ خویش که بی‌وقفه می‌نوشت ولی سرحدات کمال گرایی جنون‌ آمیزش موجب می‌شد که نوشته‌هایش نسبت به هم‌ عصرانش کم‌تر و گزیده‌ تر باشد. دقت در جزئیات، انتخاب تک‌ تک کلمه‌ های هر جمله بر مبنای لحن، آهنگ و بستر روان‌شناختی یا فلسفی، سیاسی، تاریخی و …، نوشته‌های او را چنان یگانه و یکه‌ تاز کرده که می‌توان گفت حتا تا همین امروز هم با نویسنده‌ای این‌چنین حساس و دقیق و سرشار از ایجاز روبرو نشده‌ایم.

کتاب دراکولا با پررنگ‌ کردن نشانه‌های شکل‌گیری جهان مدرن به سندی مهم در بررسی اوضاع اجتماعی و فرهنگی آن دوران تبدیل شد. ازجمله حضور تأثیرگذار زنان در پیشرفت حقوق و جایگاه اجتماعی آن‌ها با توسل به دو شخصیت اصلی، لوسی و مینا. موفقیت مینا در پیشبرد اهداف اصلی داستان و حضور پررنگش در تغییر سرنوشت داستان نشان‌ دهنده‌ ی کم‌ رنگ‌ شدن دیدگاه سنتی نسبت به زنان قرن نوزدهم است. علاوه بر این‌ها، تأکید برام استوکر بر تنوع و پیشرفت علوم مختلفی است که بدون آن‌ها درک و دریافت وقایع غریب داستان امکان‌پذیر نبوده است. علم روان‌شناسی و شناخت ذهن انسان به یکی از کلید‌های حل معمای درام هولناک برام‌ استوکر تبدیل می‌شود.